Taranartos en mythologie: Het oude Egypte.

Het Belang van Bijen bij de Oude Egyptenaren en de Rol van Mede in Hun Rituelen en Symboliek

In de oude Egyptische cultuur speelden bijen en honing een bijzondere en diepgaande rol, zowel in religieuze rituelen als in alledaagse gebruiken. De Egyptenaren zagen honing niet alleen als een voedingsmiddel, maar ook als een heilige substantie die goddelijke eigenschappen bezat. In combinatie met hun kennis van bijenteelt en het gebruik van honing in hun drank, zoals mede, weerspiegelt dit een fascinerende relatie tussen de natuur en het spirituele leven van de Egyptenaren.

Bijen als Symbolen van Goddelijke Orde

Bijen werden door de oude Egyptenaren gezien als heilige dieren die nauw verbonden waren met de goden. Volgens sommige mythen ontstonden bijen uit de tranen van de zonnegod Ra. Wanneer zijn tranen de aarde raakten, veranderden ze in bijen, wat symbool stond voor het vermogen van de goden om leven te creëren. Deze verbinding met de zonnegod gaf bijen een speciale status, waarbij ze werden gezien als dragers van licht en symbolen van wedergeboorte en onsterfelijkheid.

Het belang van bijen was zo groot dat het bijensymbool zelfs werd opgenomen in de koninklijke titulatuur van de farao’s. De titel “heerser van het riet en de bij” (nswt-bjt) symboliseerde de macht en harmonie tussen Opper- en Neder-Egypte. Bijen vertegenwoordigden hier de vruchtbaarheid en de eenheid van het land, aangezien bijen onmisbaar waren voor de bestuiving van gewassen die het Egyptische volk voedden.

De Magische Kracht van Honing

Honing was voor de Egyptenaren meer dan een zoetstof; het had ook een diepe religieuze en medicinale betekenis. Oude papyrusrollen, zoals de Ebers Papyrus (ca. 1550 v.Chr.), bevatten recepten waarin honing werd gebruikt voor de behandeling van allerlei aandoeningen, van wonden tot maagklachten. De antiseptische en conserverende eigenschappen van honing maakten het een waardevol ingrediënt voor zowel de gezondheid als het balsemen van lichamen. Het werd gebruikt bij het mummificatieproces om lichamen te conserveren en zielen te beschermen in het hiernamaals.

Daarnaast speelde honing een belangrijke rol in rituelen en offers. De Egyptenaren geloofden dat honing de goden gunstig zou stemmen. Honing werd vaak geofferd aan tempels en werd gebruikt om kaarsen en wierook te maken die bij religieuze ceremonies werden aangestoken. De geur van honing werd gezien als iets wat de goden zou plezieren en een zuivere atmosfeer zou creëren.

Mede in het Oude Egypte

Hoewel mede tegenwoordig vooral wordt geassocieerd met de Noordse en Europese culturen, was het ook een drank die werd geconsumeerd door de oude Egyptenaren. Mede, een gefermenteerde drank gemaakt van honing, water en soms kruiden, werd door de Egyptenaren gezien als een heilige drank met genezende en spirituele eigenschappen.

De productie van mede in het oude Egypte had zowel praktische als symbolische betekenissen. Archeologische opgravingen hebben sporen van honingvaten en fermentatieapparatuur aan het licht gebracht, wat erop wijst dat mede werd bereid voor religieuze ceremonies en feestelijke banketten. Deze honingdrank werd vaak geofferd aan de goden, vooral tijdens festivals ter ere van de oogst en bij vieringen van de zonnewende.

De consumptie van mede werd geassocieerd met het verkrijgen van goddelijke wijsheid en inspiratie. Het werd vaak gedronken door priesters en farao’s in religieuze contexten, waarbij men geloofde dat het drinken van mede hielp om dichter bij de goden te komen en hun zegeningen te verkrijgen.

Rituelen en Symboliek Rondom Honing en Mede

Mede speelde een cruciale rol in de rituelen van de Egyptenaren. Het werd bijvoorbeeld gebruikt tijdens het Festival van Opet, een jaarlijks festival in Thebe ter ere van de goden Amon, Mut en Khonsu. Bij deze gelegenheid werden beelden van de goden door de stad gedragen, en mede werd geschonken aan zowel de priesters als het volk als een symbool van overvloed en goddelijke genade.

Daarnaast werd mede vaak gebruikt bij het huwelijksfeest en bij vruchtbaarheidsrituelen. Het werd gezien als een drank die voorspoed en geluk zou brengen aan pasgetrouwde stellen. Het zoete en bedwelmende karakter van mede symboliseerde de vreugde van het leven en de vruchtbaarheid die gewenst was voor nieuwe gezinnen.

De Duurzaamheid en Erfgoed van Bijen in het Oude Egypte

De Egyptenaren waren meesters in bijenteelt. Zij ontwikkelden een vroeg systeem van bijenhouden in terracotta cilinders die werden geplaatst langs de oevers van de Nijl. De honing die werd geoogst, werd zorgvuldig bewaard en gebruikt voor allerlei doeleinden, van genezing tot religieuze ceremonies. Dit toont aan hoe de Egyptenaren al vroeg begrepen dat bijen essentieel waren voor de landbouw en het behoud van hun beschaving.

Het belang van bijen en honing bleef ook na de Egyptische beschaving voortleven. De Romeinen en Grieken adopteerden veel van de kennis en gebruiken rondom bijen en honing van de Egyptenaren. Dit leidde tot een blijvende culturele erfenis die de waarde van honing en mede verder verspreidde in de mediterrane wereld.

De rol van bijen, honing en mede in de oude Egyptische cultuur was diep verweven met hun geloofssystemen en dagelijkse praktijken. Voor de Egyptenaren symboliseerde honing het goddelijke, het eeuwige en het zuivere. De productie en consumptie van mede waren niet alleen een manier om feest te vieren, maar ook om contact te maken met het spirituele en het goddelijke.

Deze fascinatie voor bijen en honing heeft door de eeuwen heen een blijvende indruk achtergelaten op verschillende culturen en blijft vandaag de dag een symbool van leven, wijsheid en overvloed. De studie van deze oude gebruiken herinnert ons eraan hoe diep onze band met de natuur en haar gaven altijd is geweest. Laat ons ook niet vergeten, dat TEIJ nog steeds wordt gebrouwen in Ethiopie, wat toen ook onder het oude Egypte viel. Heel frappant is dat deze drank nog steeds wordt gemaakt, op een manier die leunt naar een metheglyn, met het gebruik van bepaalde bladeren in de drank.

Bij kruik en vuur,

Kristof, uw mede-sommelier.